Hoe ziet een strafzitting er uit?
Na voorbereiding en besprekingen met uw advocaat is de dag van de strafzitting aangebroken. Een strafzitting is een behandeling van een strafzaak door de rechter. De zitting vindt plaats in een van de rechtszalen van de betreffende rechtbank. Tijdens deze zitting is waarheidsvinding door de rechter het voornaamste doel. Wat is er precies gebeurd? Op die manier kan de rechter zich een beeld vormen om een antwoord te geven op de schuldvraag: is de verdachte schuldig?
Hoe ziet deze zitting er echter precies uit? Wie is er aanwezig bij de zitting? In dit artikel lees je alles over het verloop van een strafzitting en wat je kunt verwachten op deze zitting.
Hoe verloopt een strafzitting?
De bode zal uw naam en de zaak voorlezen, waarna iedereen plaatsneemt in de zittingszaal. Vervolgens controleert de rechter alle (persoons)gegevens. Ook zal de rechter een korte uitleg geven over uw rechten, zoals het zwijgrecht. De volgende stappen tijdens de strafzitting zijn als volgt:
De officier van justitie leest de tenlastelegging voor: dit is waarvan u wordt verdacht
De rechter doet onderzoek door bijvoorbeeld vragen aan u te stellen en/of getuigen te horen
Eventuele behandeling van schadevergoeding van het slachtoffer en spreekrecht slachtoffer
De behandeling van persoonlijke omstandigheden van u als verdachte
Vervolgens komt de strafeis van de officier van justitie
Hierna volgt uw verdediging: dit kan het pleidooi van u of uw advocaat zijn
De officier van justitie en vervolgens u of uw advocaat kunnen op dit pleidooi ingaan
U als verdachte krijgt het laatste woord bij de strafzitting
De rechter sluit vervolgens het onderzoek: aangegeven wordt wanneer de uitspraak zal volgen en de mogelijkheden voor hoger beroep worden besproken.
Ben je verplicht om naar de strafzitting te komen?
U als verdachte: U bent niet verplicht om naar de zitting te komen.
U komt wel: Dan kunt u vragen beantwoorden van de rechter en krijgt u de gelegenheid om mondeling toelichting te geven op de situatie of op bepaalde vragen die voortkomen uit het strafdossier.
U komt niet: In dat geval dient u uw advocaat te machtigen. Dit houdt in dat u uw advocaat toestemming geeft om uw verdedigen (volledig) te voeren. U hoeft dit niet nogmaals aan de rechter laten weten, aangezien de advocaat als u gematigde optreedt. Toch kan het voorkomen dat de advocaat het niet een is met uw afwezigheid bij de zitting. De rechter zal dan de zaak aanhouden en u verzoeken om alsnog bij de volgende zitting aanwezig te zijn.
Getuigen
Als er getuigen in uw strafzaak getuigen zijn en deze staan vermeld in de dagvaarding, dan kunnen zij aanwezig zijn bij de zitting, maar dit is niet verplicht. Getuigen worden vaak voorafgaand aan de zitting gehoord en dit gebeurt niet tijdens de zitting zelf. Het kan ook zo zijn dat u zelf getuigen mag meenemen naar de zitting, en zij zullen dan tijdens de zitting gehoord worden.
Deskundigen
In sommige gevallen is het nodig om een deskundige te raadplegen om een situatie beter te begrijpen of als er behoefte is aan specifieke expertise, bijvoorbeeld een psycholoog, psychiater, of iemand met expertise in handschriften om te beoordelen of bepaalde stukken door dezelfde persoon zijn geschreven.
Deze deskundigen stellen vaak voorafgaand aan de zitting een deskundig rapport op, zodat de rechter goed voorbereid naar de zitting kan gaan. Toch kan het voorkomen dat de rechter tijdens de zitting nog vragen heeft voor de deskundigen en hen vraagt om aanwezig te zijn zodat zij de vragen kunnen beantwoorden. In sommige gevallen mag u als verdachte ook zelf een deskundige meenemen naar de zitting, en de rechter zal deze deskundige dan tijdens de zitting horen.
Tolk
Als u de Nederlandse taal niet goed spreekt of begrijpt, kan de Officier van Justitie of uw advocaat een tolk inschakelen. De tolk vertaalt tijdens de zitting de gesproken woorden letterlijk naar de taal die u begrijpt en vice versa. Dit betekent dat de tolk de zitting voor u vertaalt naar uw machtigingstaal, en u kunt ook in die taal antwoorden. De tolk vertaalt dit dan weer terug naar het Nederlands voor de andere aanwezigen tijdens de zitting.
Slachtoffer (s) en/of benadeelde partij
Een of meerdere slachtoffers kunnen aanwezig zijn bij de zitting. Wanneer een slachtoffer aangeeft graag bij de zitting aanwezig te willen zijn, zal de Officier van Justitie hem/haar informeren over de zittingsdatum en een uitnodiging sturen naar het slachtoffer en diens advocaat. In de meeste gevallen zal het slachtoffer niet spreken tijdens de zitting, maar de zitting alleen bijwonen als belangstellende.
Als slachtoffer kun je slachtofferhulp inschakelen. Een medewerker van slachtofferhulp kan met u meegaan naar de zitting en extra ondersteuning bieden.
Openbaarheid
Een zitting is in principe openbaar en toegankelijk voor vrienden, familie, belangstellenden, journalisten. Toch kan het voorkomen dat een rechter besluit de zitting achter gesloten deuren te laten plaatsvinden, bijvoorbeeld als dit in het belang is van de openbare orde, de persoonlijke levenssfeer, of om de belangen van minderjarigen te beschermen.
